Su Ayak İzi Hesaplama
Su ayak izi hesaplama, insan faaliyetlerinin çok fazla su tüketir ve kirletir durumda olması sonucu yapılan ve belli aşamalar sonrasında gerçekleştirilen emisyon ölçümüdür. Su kullanımının çoğu küresel ölçekte tarımsal üretimde gerçekleşmektedir, ancak endüstriyel ve evsel sektörlerde de tüketilen ve kirlenen önemli miktarda su bulunmaktadır. Su tüketimi ve kirlilik, sulama, banyo yapma, yıkama, temizleme, soğutma ve işleme gibi belirli faaliyetlerle ilişkilendirilebilir.
Toplam su tüketimi ve kirliliği genellikle çok sayıda bağımsız su talep eden ve kirletici faaliyetlerin toplamı olarak kabul edilir. Sonuç olarak toplam su tüketimi ve kirliliğinin toplulukların neyi ve ne kadar tükettiğiyle ve çeşitli tüketim mallarını ve hizmetlerini sağlayan küresel ekonominin yapısıyla ilgili olduğu gerçeği şimdiye kadar pek yansıtılmadı.
Tatlı su, su yoğun ürünlerde artan uluslararası ticaret tarafından yönlendirilen küresel bir kaynak haline geliyor. Bölgesel pazarların yanı sıra, mahsul ve hayvancılık ürünleri, doğal lifler ve biyo-enerji gibi su yoğun ürünler için küresel pazarlar da bulunmaktadır. Sonuç olarak, su kaynağı kullanımı tüketicilerden mekansal olarak kopuk hale gelmiştir.
Bu, pamuk örneğinde gösterilebilir. Tarladan son ürüne kadar pamuk, su kaynakları üzerinde farklı etkileri olan bir dizi farklı üretim aşamasından geçer. Bu üretim aşamaları genellikle farklı coğrafyalarda bulunur ve nihai tüketim yine başka bir yerde olabilir. Örneğin, Malezya pamuk yetiştirmiyor. Yine de tekstil endüstrisini işlemek için Çin, Hindistan ve Pakistan’dan ham pamuk ithal ediyor ve Avrupa pazarına pamuklu giysiler ihraç ediyor. Bu durumda, nihai bir pamuk ürününün tüketiminin dünyanın su kaynakları üzerindeki etkileri ancak tedarik zincirine bakılarak ve ürünün menşei izlenerek bulunabilir.
Tüketim ve su kullanımı arasındaki gizli bağlantının ortaya çıkarılması, yeni su yönetişim stratejilerinin formüle edilmesinin temelini oluşturabilir çünkü değişim için yeni tetikleyiciler belirlenebilir. Nihai tüketiciler, perakendeciler, gıda endüstrileri ve su yoğun ürünlerdeki tüccarlar geleneksel olarak iyi su yönetişimi konusunda eğitim almış veya bundan sorumlu olanların kapsamı dışındayken, bu oyuncular şimdi resme potansiyel ‘değişim ajanları’ olarak katılıyor. Bu yüzden artık doğrudan ve dolaylı su kullanıcıları rollerine bürünmeye başladılar.
Su Ayak İzi Değerlendirmesi
Bir su ayak izi değerlendirme çalışması yürütürken yapılan seçimler konusunda şeffaf olmak için, çalışmanın amaçlarını ve kapsamını net bir şekilde belirlemek gerekir.
Bir su ayak izi çalışması birçok farklı nedenden dolayı yapılabilir. Örneğin, ulusal bir hükümet, yabancı su kaynaklarına bağımlılığını bilmekle ilgilenebilir veya ithal su yoğun ürünlerin geldiği bölgelerde su kullanımının sürdürülebilirliğini bilmekle ilgilenebilir.
Bir nehir havzası yetkilisi, havzadaki insan faaliyetlerinin toplam su ayak izinin herhangi bir zamanda çevresel akış gerekliliklerini veya su kalitesi standartlarını ihlal edip etmediğini bilmek isteyebilir. Nehir havzası idaresi, havzadaki kıt su kaynaklarının hangi ölçüde düşük değerli ihraç mahsullerine tahsis edildiğini bilmek isteyebilir.
Bir diğer alternatif olarak da bir şirket, tedarik zincirindeki kıt su kaynaklarına bağımlılığını veya tedarik zinciri boyunca ve operasyonları dahilinde su sistemleri üzerindeki etkileri nasıl azaltabileceğini bilmekle ilgilenebilir.
‘Su ayak izi değerlendirmesi‘ aşağıdakilere yönelik tüm faaliyetleri ifade eder:
Bir işlemin, ürünün, üreticinin veya tüketicinin su ayak izini ölçüp konumlandırma veya belirli bir coğrafi alandaki su ayak izinin yer ve zaman içinde ölçümü.
Bu su ayak izinin çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirliğini değerlendirme.
Bir yanıt stratejisi formüle etme.
Su ayak izini değerlendirmenin amacı, insan faaliyetlerinin veya belirli ürünlerin su kıtlığı ve kirlilik sorunlarıyla nasıl ilişkili olduğunu analiz etmek ve su perspektifinden faaliyetlerin ve ürünlerin nasıl daha sürdürülebilir hale gelebileceğini görmektir.
Bir su ayak izi değerlendirmesinin nasıl görüneceği, ilgi odağına bağlıdır. Tüm üretim zincirindeki belirli bir proses adımının su ayak izi veya nihai ürünün su ayak izi ile ilgilenilebilir.
Alternatif olarak, bir tüketicinin veya tüketici grubunun su ayak izi veya bir üreticinin veya tüm ekonomik sektörün su ayak izi değerlendirilebilir. Son olarak, belediye, il, ulus, su toplama havzası veya nehir havzası gibi sınırları belirlenmiş bir alandaki toplam su ayak izine bakarak coğrafi bir perspektif alınabilir. Böyle bir toplam su ayak izi, bölgedeki birçok ayrı sürecin su ayak izlerinin toplamıdır.
Su ayak izi değerlendirmesi analitik bir araçtır. Bir araç olarak, su ayak izi değerlendirmesi içgörü sağlar; insanlara ne yapacaklarını söylemez. Bunun yerine, su kıtlığı ve kirliliği ve ilgili etkilerle ilgili faaliyet ve ürünlerin nasıl olduğunu, belirli faaliyet ve ürünlerin tatlı suyun sürdürülebilir olmayan kullanımına katkıda bulunmamasını sağlamak için neler yapılabileceğini anlamaya yardımcı olur.
Su Ayak İzi Aşamaları
Tam bir su ayak izi değerlendirmesi dört farklı aşamadan oluşur.
Su Ayak İzi Değerlendirmesinin Hedefleri
Genel Hedefler
Nihai hedef nedir? Farkındalık yaratma, etkin nokta belirleme, politika oluşturma veya nicel hedef belirleme?